EL-HASENE VE’S-SEYYİE (والسيئة الحسنة)

10. EL-HASENE VE’S-SEYYİE (والسيئة الحسنة)
    Kur’an Terimleri Sözlüğü / Mukatil Bin Süleyman

El Hasene ve es-seyyie ibaresi beş manada kullanılır.

1. El Hasene ile zafer ve ganimet; es-seyyie ile de katl ve hezimet  kastedilmiştir, şu ayetlerde olduğu gibi;

Size bir iyilik (Bedir’deki zafer) dokunursa, bu onları üzer. Başınıza bir kötülük (Uhud’da ki hezimet) gelse, ona sevinirler. (Al-i İmran /120)

Onlara bir iyilik (zafer ve ganimet) gelirse, “Bu, Allah’tandır” derler. Onlara bir kötülük (Uhud gününde ki gibi bir hezimet) gelirse, “Bu, senin yüzündendir” derler. (Nisa /78)

Sana bir iyilik gelirse, bu onları üzer. Eğer başına bir hezimet gelirse, “Biz tedbirimizi önceden almıştık” derler ve sevinerek dönüp giderler. (Tevbe /50)

2. El Hasene ile tevhid; es-seyyie ile de şirk kastedilmiştir, şu ayetlerde olduğu gibi;Her kim iyi amel (tevhid) getirirse, ona ondan daha hayırlısı vardır. Kimler de kötü amel (şirk) getirirse, yüzüstü ateşe atılırlar. (Neml /89-90)

Bunun benzeri iki ayette Kasas /84 ile En’am /160’da bulunmaktadır.

3. El Hasene ile yağmur ve mahsul bolluğu; es-seyyie ile de yağmurun, mahsul ve nebatın, hayrın kıtlığı/yokluğu  kastedilmiştir, şu ayetlerde olduğu gibi;

Onlara iyilik, bolluk geldiğinde: “İşte bu bizim hakkımız! Kendi becerimizle bunu elde ettik!” derlerdi. Eğer kendilerine bir kötülük (yağmursuzluk) gelirse onu, Mûsa ile beraberindeki müminlerin uğursuzluklarına verirlerdi. (Araf /131)

Sonra kötülüğün (sıkıntı ve darlığın) yerine iyiliği (bolluk ve genişliği) getirdik. (Araf /95)

Ve onları iyiliklerle ve kötülüklerle imtihan ettik. (Araf /168)

Eğer kendi işledikleri şeyler sebebiyle başlarına bir kötülük (yağmursuzluk/kuralık) gelirse, bir de bakarsın ki ümitsizliğe düşerler. (Rum /36)

4. El Hasene ile âkıbet; es-seyyie ile de dünyada azab  kastedilmiştir, şu ayetlerde olduğu gibi;

Bir de senden, iyilikten önce (akıbetten) kötülüğün (dünyada azabın) acele gelmesini istiyorlar. (Rad /6)

5. El Hasene ile afv ve güzel söz; es-seyyie ile de çirkin (kabih) söz ve eziyet  kastedilmiştir, şu ayetlerde olduğu gibi;

Bunlar kötülüğü (kötü sözü) iyilikle (iyi sözle) defederler, kendilerini rızıklandırdığımız şeylerden (hayra) harcarlar. (Kasas /54)

İyilikle (afv ve güzel söz) kötülük (kötü söz ve eziyet) bir değildir. (Fussilet /34)

Kötülüğü, (eziyeti) en güzel olan şeyle uzaklaştır. (Mü’minun /96)

Bunun benzeri de Ra’d Suresi 22’nci ayette yer almaktadır.